يکشنبه ۰۹ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 
حسین شیخ‌رضایی:
حسین شیخ رضایی عضو هیئت علمی موسسه حکمت و فلسفه در نشست «فلسفه، بیرون و درون دانشگاه» که در سه‌شنبه ۲۴ بهمن در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد،بیان داشت که از دیدگاه مردم، فلسفه دانشگاهی دو تا مشکل دارد؛ یکی اینکه با زبان فنی غیر قابل فهمی بیان می‌شودو دوم اینکه از دید افراد بیرونی، آن چیزی که فیلسوف درباره آن صحبت می‌کند ربطی به زندگی ندارد.بحث فلسفه کاربردی هم قادر به پاسخگویی به این دو چالش نبوده و لازم است وارد حوزه فلسفه برای عموم شویم . نکته مهم در تعریف فلسفه برای عموم این است که راجع به موضوعاتی صحبت می‌کند که دغدغه عموم مردم یا خیر عمومی است.فلسفه برای عموم می‌گوید تو مسئله داری، من می‌آیم از زاویه دید خودم می‌گویم مسئله‌ات چطور حل می‌شود.مثلا در غزه، اسرائیل به بیمارستان بمب می‌زند، فلسفه می‌تواند به ما چارچوب بدهد که آیا این دفاع مشروع به حساب می‌آید یا خیر. پس فلسفه کاملا نقش ابزاری دارد و فیلسوف می‌خواهد با این ابزار مسئله‌ای را حل کند که این مسئله، مسئله عموم است. در چنین شرایطی باید به حساسیت های داستان هم توجه نمود به گونه ای که فلسفه عامه‌پسند و فلسفه پوپولیست ،جای فلسفه برای عموم را نگیرد و جریان سازی پوپولیستی ( خصوصا در فضاهای سیاسی و اجتماعی) جای فلسفه برای عموم ننشیند.تجارب متشابه این حوزه را در ترویج علم، علم کاربردی و کاربردی سازی علم،زبان تخصصی علم و مواردی همانند نیز داریم.
کد خبر: ۳۹۳۹۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۶
درگذشت صاحب اثر «پدیدارشناسی روح بر حسب نظر هگل» :
دکتر کریم مجتهدی، از استادان به نام فلسفه و از چهره‌های ماندگار ایران، درگذشت. مجتهدی متولد دهم شهریور ۱۳۰۹ در تبریز بود.زنده‌یاد کریم مجتهدی دوره‌های کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری خود را در دانشگاه سوربن فرانسه گذرانده بود و پایان‌نامه کارشناسی ارشد خود را زیر نظر یکی از بزرگ‌ترین فلاسفه قرن بیستم ژان وال با عنوان «بررسی تحلیل استعلایی کانت» و رساله دکترای خود را با مشاوره هانری کربن نوشته بود.از مجتهدی نزدیک به ۳۰ اثر به جای مانده است. پیکر دکتر کریم مجتهدی چهره ماندگار فلسفه ایران سه‌شنبه (فردا) ساعت ۹ صبح از «پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی» به سوی خانه ابدی‌اش در قطعه نام‌آوران بهشت زهرا تشییع خواهد شد.درگذشت این استاد فلسفه را به جامعه علمی و فرهنگی و خانواده او تسلیت می‌گوییم.
کد خبر: ۳۹۳۵۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۲۵
نظر شخصیت‌های علمی، فرهنگی در مورد دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی؛
رئیس مرکز پژوهشی دائرةالمعارف علوم عقلی اسلامی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) گفت: حجت الاسلام «عبدالحسین خسروپناه» دبیر جدید شورای عالی انقلاب فرهنگی سال‌ها مسوولیت‌های مختلفی در بخش‌های مختلف فرهنگی و علمی داشته است و به خوبی با فضای فرهنگی آشنا بوده و مشکلات کشور را می‌شناسد.
کد خبر: ۳۸۵۹۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۲۷
نشست «فلسفه و اخلاق اجتماعی»؛
نشست «فلسفه و اخلاق اجتماعی» به مناسبت روز جهانی فلسفه، ۳۰ آبان ۱۴۰۱ در موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران برگزار شد. سیداحمد غفاری مجری این نشست بیان کرد: موضوعی که برای این نشست در نظر گرفته شد رابطه میان فلسفه و اخلاق اجتماعی است، موضوعی مربوط به جهان زنده و با چالش‌ها و پرسش‌هایی زنده. حال سوال این است فلسفه چگونه می‌تواند به اخلاق اجتماعی خدمت کند؟
کد خبر: ۳۸۴۸۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۰۲
در برنامه «شیوه» شبکه ۴ سیما؛
در مناظره ای در برنامه شیوه شبکه 4 میان عبدالحسین خسروپناه استاد فلسفه و رئیس سابق مؤسسهٔ پژوهشی حکمت و فلسفهٔ ایران ، و مهدی جمشیدی عضو هیأت علمی گروه فرهنگ‌پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه‌ی اسلامی، برگزار شد، عبدالحسین خسرو پناه گفت: بیشترین چالشی که دارم به همین حکمرانی فرهنگی هست. یعنی اگر تعبیر کنم که ما در کشور از حکمرانی فرهنگی برخوردار نیستیم این سخن اغراق‌آمیز نیست. مهدی جمشیدی نیز اظهار داشت: مسأله ما در واقع چهل ساله دوم انقلاب است که رهبر انقلاب در واقع خواستار دو نوع بازاندیشی شدند. این بازاندیشی‌ها از پیش طراحی شده بوده و این موضوع متکی به فعل و انفعالات یک جریان لمپن نیست. پس انقلاب را تنازل به این قصه ندهیم.
کد خبر: ۳۸۴۲۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۰۴
به‌صورت مجازی و حضوری؛
نشست تخصصی با عنوان «بنیاد‌های فلسفی علوم انسانی» سه‌شنبه ۷ تیر به‌صورت مجازی و حضوری برگزار می‌شود.
کد خبر: ۳۸۰۲۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۰۶
یادداشت عبدالحسین خسروپناه؛
"عبدالحسین خسروپناه" استاد فلسفهٔ ایرانی،در یادداشتی به اوضاع گرانی دارو و وضعیت بیماران اشاره می کند و می گوید:آیا روسای قوای سه‌گانه و وزرا و سایر مسئولان امور سلامت و تامین اجتماعی از افزایش چند برابری دارو‌های خارجی و گرانی نامعقول دارو‌های ایرانی خبر دارند؟امیدوارم راهکار حکمرانی دارو یعنی حاکمیت نظام‌مند در سیاستگذاری و تنظیم‌گری و خدمات عمومی در عرصه دارو سامان یابد و اقتدار این امر از مافیای دارو به دلسوزان مردم منتقل گردد.
کد خبر: ۳۷۶۶۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۲۳
توسعه همکاری‌ها؛
تفاهم نامه همکاری میان موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران و پردیس البرز دانشگاه تهران به امضای دکتر احمدحسین شریفی، رئیس موسسه و دکتر یحیی بوذی نژاد، رئیس پردیس البرز دانشگاه تهران رسید.
کد خبر: ۳۷۴۰۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۱۰
وظایف سازمان تبلیغات اسلامی؛
وظایفی که سازمان تبلیغات اسلامی باید انجام دهد، با بسیاری از دیگر نهاد‌های کشور یکسان است. مثلا وظایف این نهاد با دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، شورای عالی حوزه‌های علمیه، مرکز خدمات حوزه‌های علمیه، صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی، شورای سیاستگذاری حوزه‌های علمیه خواهران، جامعه‌المصطفی العالمیه، سازمان اوقاف و امور خیریه و موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران همپوشانی بسیار زیادی دارد. به بیان ساده‌تر این نهاد‌ها در موارد متعددی عملا قرار است یک کار را انجام دهند، اما در بودجه جنجالی ۱۴۰۱، تک تک آن‌ها ردیف بودجه جداگانه‌ای دارند.
کد خبر: ۳۶۸۲۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۲۹
پاکتچی به مناسبت روز جهانی فلسفه:
پاکتچی می‌گوید: فلسفه ایران باستان در دو نظام فلسفی اشراقی و صدرایی اثر ماندگار برجای گذاشته و از سوی دیگر در آموزش عمومی ایرانیان نیز اثر عمیقی از فلسفه ایران باستان می‌بینیم که اهمیت بسیاری دارد.
کد خبر: ۳۶۵۹۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۰۲
محقق داماد:
آیت‌الله محقق داماد گفت: جهان، جهان شرک شده است و هرکس برای خدای خود خون می‌ریزد و این خلاف آموزه‌های ادیان الهی است. راه‌حل مشکل اصلی، بازگشت به هدف ادیان و تفسیر عقلایی و منطقی دستورات دینی است.
کد خبر: ۳۶۵۵۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۲۶
با حکم وزیر علوم؛
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با صدور حکمی، حجت‌الاسلام و المسلمین، احمدحسین شریفی را به عنوان «سرپرست موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران » منصوب کرد.
کد خبر: ۳۶۵۴۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۲۶
گفتگو؛
علامه طباطبایی علاقه‌مند به گفتگو با هانری کربن بود و در جلساتش با او آخرین دستاور‌های فلسفی در غرب را می‌شنید که از ماهیت شیعه برایش صحبت می‌کرد، اما برخی از انقلابیون این را برنمی‌تابیدند.
کد خبر: ۳۶۵۳۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۲۴
بررسی کتاب «فلسفه انگلیسی‌زبان ۱۷۵۰ تا ۱۹۴۵»؛
شیخ‌رضایی گفت: این کتاب تاریخ‌نگاری‌اش مسئله‌محور است؛ یعنی یک مسئله را انتخاب کرده و سعی کرده بگوید در ۲۰۰ سال نزاع بین طبیعت‌گرایی و ایده‌الیسم چگونه بوده است؟ از سوی دیگر کتاب خیلی مناسب آموزش فلسفه تحلیلی نیست؛ چون فقط دو فصل آخرش فلسفه تحلیلی است و حتی این دو فصلش هم اصول ساده‌ای ندارد.
کد خبر: ۳۶۴۷۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۱۷
فقه پژوهی و نواندیشی دینی؛
سروش دباغ: اثر پیش رو، متضمنِ جستار‌هایی است که طیِ نه سال گذشته، درباره نسبت میان اخلاق و احکام فقهی اجتماعی نگاشته و در ترازوی اخلاق توزین کرده‌ام.
کد خبر: ۳۶۲۹۸۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۷/۲۸
تمدن اسلامی
ما در بخش «تاریخ در ترازو» هم به معرفت تاریخ به معنای عام نظر داریم و هم به تاریخ به مثابه یک رشته (discipline) دانشگاهی در جهان و به طور خاص در ایران توجه داریم. شما یکی از استادان و متفکرانی هستید که درباره رشته خودتان یعنی فلسفه و معرفت در ایران کنونی و در تاریخ گذشته در جهان اسلام، نگاه انتقادی یا به تعبیر رایج امروز، نگاه آسیب شناختی (pathologist) داشته‌اید و از بحران در فلسفه سخن گفته‌اید و از مقام فلسفه در تمدن اسلامی پرسش کرده‌اید و در ربط با زوال و انحطاط تمدن مسلمانان از نقش زوال فلسفه سخن گفته‌اید و اشاره کرده‌اید که در تمدن ایرانی-اسلامی به جای این که فیلسوفان متفکران قوم باشند، گروه‌های دیگری سررشته دار اندیشه شده‌اند. اکنون خدمت شما رسیدیم تا ملاحظات خودتان را اولا راجع به معرفت تاریخ و ثانیا درباره رشته تاریخ به طور خاص در ایران، بفرمایید. نکته مهم دیگر این که خیلی از مسائلی را که اهل تاریخ با آن‌ها درگیرند، فلاسفه مطرح کرده‌اند. یعنی فلاسفه هستند که خیلی از پرسش‌های معرفت شناختی را پیش روی اهل علم گذاشته‌اند و معمولا خود اهل تاریخ کمتر از نظر روش شناختی و معرفت شناختی به این مباحث پرداخته‌اند. قدیم‌ترین پرسشی که راجع به تاریخ داریم، مربوط به فیلسوف بزرگ یونانی ارسطو در کتاب «فن شعر» است. از آن زمان تاکنون، همواره کفه ترازوی مباحث فلسفی و معرفتی راجع به تاریخ به نفع فلاسفه سنگینی می‌کند و خود اهل تاریخ بیشتر در این مسائل از فلاسفه پیروی کرده‌اند یا به آن‌ها بی‌اعتنایی کرده اند یا حتی صورت مساله را حذف کرده‌اند و گفته‌اند که این مباحث به ما مربوط نیست. اگر ممکن است در مورد این مباحث نیز نظر خود را بفرمایید.
کد خبر: ۳۶۰۲۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۳۱
یوسف نوظهور:
اسم کارل پوپر در حافظه تاریخی و فرهنگی کشور ما، از دهه ۶۰ عنوان شد. اگر نوشته‌ها، کتاب‌ها و مقالات قبل از دهه ۶۰ را بررسی کنید، نامی از پوپر نمی‌یابید. در این دهه است که این فیلسوف در ایران مطرح می‌شود. در آن برهه از زمان، کتاب "جامعه باز و دشمنان آن" به زبان فارسی ترجمه و منتشر شد.
کد خبر: ۳۵۹۶۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۲۷
توسط دکتر کریمی صورت می‌گیرد:
یکی از مشکلات اصلی نظام آموزشی ما، فاصله گیری از بحث تفکر و عدم حساسیت به اندیشیدن است. مسئله‌ای که بشکل خاص اثرات تخریبی خود را در بزرگسالی و توسعه منابع انسانی در یک جامعه نشان می‌دهد. این کم توجهی تاریخی، خوشبختانه مورد شناسایی خانواده‌ها قرار گرفته و شاهد برگزاری تدریجی دوره‌های آموزش فلسفه و اندیشیدن هستیم. دکتر روح الله کریمی (عضو گروه فکرپروری برای کودکان و نوجوانان پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی)، اقدام به برگزاری یکی از این دوره‌ها نموده است.
کد خبر: ۳۵۹۶۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۲۶
غلامحسین ابراهیمی دینانی؛
من حکیمی را به عنوان یک اسلام‌شناس و محقق قبول دارم، اما فیلسوف نه. من هرگز از این تعبیر برای آقای حکیمی استفاده نکرده‌ام و اگر هم در جایی آمده قطعاً اشتباه است.
کد خبر: ۳۵۷۹۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۱۴
فلسفه اشراق؛
فیلسوف دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی به علت پژوهش در حکمت اشراق و سهروردی و احیای آن شهرتی بسیار دارد. وی با بررسی تمامی آثار و نوشته‌های شیخ شهاب‌الدین سهروردی تاکنون چندین کتاب مهم در رابطه با فلسفه و افکار این فیلسوف ایرانی نگاشته است. امروز ۸ مردادماه سالروز درگذشت شیخ شهاب‌الدین سهروردی معروف به شیخ اشراق است؛ به این بهانه نگاه دکتر ابراهیمی دینانی به شیخ اشراق جمع آوری شده است:
کد خبر: ۳۵۳۰۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۰۹